Firmy, dążąc do znalezienia nowych możliwości rozwoju w procesie budowania przewagi konkurencyjnej, szukają naturalnych partnerów, którzy pomogliby im w zdiagnozowaniu i rozwiązaniu problemów społecznych, ekologicznych, w nawiązaniu kontaktów ze społecznością lokalną. Mają możliwość zbudować w ten sposób pozytywny wizerunek, co w dłuższej perspektywie zwiększy ich konkurencyjność na rynku. Takim naturalnym kandydatem na partnera są organizacje pozarządowe.
Wiele firm przekonało się już o tym, że warto przełamać stereotypy związane z postrzeganiem organizacji obywatelskich. Wiedzą, że jeśli chcą się rozwijać, to powinni bliżej poznać potencjalnego współpracownika pozarządowego, dostrzec w organizacji społecznej profesjonalnego „kontrahenta” czy też godnego partnera do współdziałania. Korzyści ze współpracy jest co niemiara. Wystarczy tylko bliżej je poznać. Im wcześniej to nastąpi, tym szybciej firma zyska i to na wielu polach działania. Dlaczego powstają? Najczęściej z potrzeby serca – by wspierać tych, którzy tego potrzebują. Powstają, by wykonać konkretne zadania, szerzyć własne zainteresowania, innym razem by wspierać mniejsze organizacje pozarządowe w ich funkcjonowaniu. Łączą je pasja i chęć działania dla innych. Ze względu na szeroki wachlarz podejmowanych działań, tak jak w przypadku fi rm, można mówić o ich specjalizacji. Organizacje społeczne działają w obszarze kultury, sportu, ekologii, zajmują się też działaniami społecznymi. Szczególną grupę wśród tego typu organizacji zajmują tzw. organizacje pożytku publicznego (OPP). Spełnienie odpowiednich kryteriów formalno- merytorycznych pozwala organizacjom społecznym na uzyskanie tego specjalnego statusu, uprawniającego je m.in. do pozyskania środków na swoje działania przez przekazanie 1% podatku dochodowego przez osoby fizyczne.
Jak znaleźć partnera w trzecim sektorze?
Najczęściej to organizacje III sektora wybierają firmy, aktywnie poszukując źródeł finansowania i wsparcia w rozwiązaniu problemów społecznych. Jednak decyzja o tym, kogo oraz w jaki sposób firma będzie wspierać należy ostatecznie do przedsiębiorcy. Aby uniknąć bombardowania nietrafionymi ofertami ze strony organizacji pozarządowych warto, aby przedsiębiorcy zadbali o komunikowanie o sposobie realizacji swojej misji społecznej. Najbardziej skuteczną metodą ku temu jest strona internetowa firmy. Zainteresowane współpracą organizacje społeczne szukają przede wszystkim informacji na temat obszarów, w jakich przedsiębiorstwo podejmuje działania w ramach społecznej odpowiedzialności biznesu, jakie grupy społeczne wspiera, jakimi kryteriami posługuje się, wybierając partnerów działań, ewentualnego formularza, na którym powinny przedstawić swoją ofertę. Skutecznym sposobem jest także komunikowanie o działaniach społecznych pracownikom firmy, którzy często indywidualnie włączają się w działania swoich społeczności lokalnych lub w działalność organizacji pozarządowych. To oni mogą stać się inicjatorem współpracy firmy z NGO. Stowarzyszenie Pomocy Mieszkaniowej dla Sierot, funkcjonujące przy firmie Bońkowscy realizuje działania na rzecz społeczności dwutorowo. Stowarzyszenie wspiera zarówno inicjatywy pojawiające się wewnątrz organizacji oraz w firmie, jak i odpowiada na pojawiające się potrzeby z zewnątrz. Firma otrzymała prośbę
o pomoc dla rodzeństwa przebywającego w Domu Dziecka w Kaliskach. Dzieci straciły rodzinny dom wskutek pożaru. Pojawia się szansa przywrócenia im naturalnych, rodzinnych warunków rozwoju. Wspólnie ze Stowarzyszeniem zaangażowaliśmy się w ten projekt charytatywny, zgłosiliśmy tę inicjatywę w Plebiscycie Dealer Dobrych Uczynków organizowanym przez magazyn Dealer i TUiR Warta SA i wygraliśmy 10 tys zł na odbudowę domu. Współpracujemy także przy corocznych akcjach filantropijnych z okazji Dnia Dziecka i Gwiazdki – mówi Dominika Bońkowska, właścicielka firmy Toyota Bońkowscy.
W jaki sposób sprawdzić wiarygodność organizacji?
NGO dzięki swojemu zaangażowaniu w rozwiązywanie problemów społecznych i ekologicznych cieszy się najwyższym poziomem zaufania wśród Polaków (55%). Zawsze warto jednak sprawdzić wiarygodność organizacji obywatelskiej, która proponuje współpracę firmie. Wszelkie wątpliwości winna rozproszyć dokumentacja dotycząca działalności, którą organizacja pozarządowa powinna przedstawić przed rozpoczęciem kooperacji.
Należą do nich:
- raport z działalności
- rekomendacje
- foldery, zdjęcia, kopie artykułów prasowych nt. realizowanych działań
- dokumenty formalne, takie jak statut, wyciąg rejestrowy, bilans i rachunek zysków i strat.
Zanim firma zdecyduje się na współpracę…
Rozważając możliwości wspierania organizacji pozarządowych warto przemyśleć, czy oraz gdzie firma posiada „nadwyżki”, które może przekazać na pomoc innym, jaki budżet może przeznaczyć na działania społeczne lub jakie nakłady rzeczowe czy usługowe może ponieść. Zdarza się, że firma ma na stanie towary, które są dla niej zbędne czy nawet bezwartościowe, a które mogą stanowić sporą wartość dla organizacji pozarządowych lub ich podopiecznych. Mogą to być, np.: wyposażenie biura, komputery czy produkty możliwe do wykorzystania, ale wycofane ze sprzedaży itp. Firma usługowa może natomiast nieodpłatnie ofiarować swoje usługi. Warto także zastanowić się, jakie korzyści ze współpracy z organizacją chce uzyskać firma, np. dla rozwoju pracowników czy w ramach budowania swojego wizerunku. W taki między innymi sposób współpracuje z przedsiębiorcami organizacja Caritas Archidiecezji Gnieźnieńskiej. Lokalne firmy zgłaszają się do Caritas, jeśli chcą przekazać własne wyroby spożywcze na rzecz potrzebujących, wspieranych przez organizację. Firmy tym samym mogą kształtować swój wizerunek jako takie, którym nie zależy tylko na zyskach, ale czują się odpowiedzialne za społeczność, dzięki której funkcjonują na danym terenie – mówi Lucyna Muniak, Kierownik Działu Komunikacji Caritas Archidiecezji Gnieźnieńskiej. W zamian firmy współpracujące z Caritas mają możliwość umieszczenia swojej reklamy na stronie www.servirecaritati.pl
Jaką formę współpracy z organizacjami III sektora wybrać?
Pomoc finansowa – najprostsza i najbardziej popularna forma. Jej zaletą jest możliwość odpisania darowizny od podstawy opodatkowania. Jest dla NGO najwygodniejszą formą wparcia, daje jej swobodę zagospodarowania środków, ale wymaga zaufania do obdarowanego. Pomoc rzeczowa – polega
na bezpłatnym przekazaniu lub użyczeniu produktów, sprzętu, lokalu etc. Nie uszczupla bezpośrednio zasobów finansowych firmy. Darowizny w formie rzeczowej również można odliczyć od podstaw opodatkowania. Może być formą pozbycia się nadwyżek produkcyjnych lub niepotrzebnych już rzeczy. Minusem jest częsty wymóg planowania logistyki oraz dopasowania produktów firmy do specyfiki działalności organizacji.
Bezpłatne usługi – są wygodną formą wsparcia dla firm usługowych. Umożliwiają wykorzystanie stałych, ale czasowo nieużywanych zasobów firmy (pomieszczeń, urządzeń, pracowników). W ten sposób firma może również podzielić się swoim know-how, czyli swoją wiedzą z danej dziedziny, na przykład księgowości, ekologii, informatyki. Nie można jednak odliczyć usług jako darowizny, są one bowiem bardziej czasochłonne w porównaniu do pomocy finansowej czy rzeczowej.
Wolontariat pracowniczy – polega na angażowaniu się pracowników firm w działalność społeczną na rzecz organizacji dobroczynnych, uczestnictwie w działaniach lokalnej społeczności. Pracownicy – wolontariusze świadczą różnego rodzaju pomoc na rzecz potrzebujących, wykorzystując przy tym swoje umiejętności i zdolności, a jednocześnie rozwijając talenty w innych dziedzinach. Rolą firmy jest wspieranie i zachęcanie pracownika do tych działań – deleguje ona pracownika do pracy wolontariusza w czasie przeznaczonym na aktywność zawodową, ułatwia mu te działania, oferując pomoc rzeczową, wsparcie logistyczne i finansowe. Zaletą tego rozwiązania jest integrowanie pracowników, budowanie zespołu i poczucia więzi z firmą, w ramach której pracownik ma możliwość, wraz z innymi, zrobić coś społecznie pożytecznego.
Odpisy od pensji (tzw. payroll) – to rodzaj wsparcia finansowego, polegający na dobrowolnej deklaracji pracowników firmy do regularnego przekazywania określonej przez siebie, niewielkiej kwoty z pensji na rzecz wybranej organizacji pozarządowej, zwykle są to tzw. końcówki pensji, np. 2-5 zł. Zaletą tego rozwiązania jest zespalanie pracowników wokół wyższych wartości. Najczęściej funkcjonuje ono jednak jako uzupełnienie „podstawowego” zaangażowania przedsiębiorstwa, np. w formie wolontariatu pracowniczego. Wymaga też pewnego wysiłku ze strony księgowości. Umowy długofalowe: stała, spisana forma współpracy z organizacjami, pozwalająca osiągnąć długofalowe cele. Jej zaletą jest zaplanowanie współpracy z dłuższej perspektywie czasowej. Dzięki temu można osiągnąć znacznie większe korzyści dla obu stron.
Autorki: Monika Przybylak oraz Anna Jądrzyk – Centrum PISOP
Źródło: Artykuł powstał w ramach projektu „As biznesu – promowanie społecznej odpowiedzialności biznesu w Wielkopolsce” realizowanego przez Wielkopolski Związek Pracodawców WIPH, Wielkopolską Izbą Przemysłowo-Handlową oraz Centrum PISOP