Zakładamy spółdzielnię socjalną
Spółdzielnię socjalną może założyć minimum 5 osób fizycznych lub przynajmniej 2 podmioty prawne. Bez względu na rodzaj spółdzielni, czy będzie to spółdzielnia socjalna osób fizycznych czy osób prawnych, etapy jej zakładania są analogiczne.
Od czego zacząć? Decyzja o założeniu spółdzielni
Pierwszym krokiem do założenia spółdzielni jest zebranie grupy założycielskiej. Podejmując decyzję o utworzeniu spółdzielni, należy mieć pomysł na jej działalność. Profil działalności spółdzielni może być bardzo zróżnicowany, począwszy od świadczenia usług budowlanych, sprzątających, opiekuńczych, cateringowych, po spółdzielnie zajmujące się produkcją czy wyspecjalizowanymi usługami branży IT. Decyzja, czym będzie się zajmować spółdzielnia, powinna być poparta umiejętnościami członków spółdzielni, ale także zapotrzebowaniem rynku na oferowane usługi czy produkty. Mając grupę założycielską oraz pomysł na działalność, należy przejść do biznesplanu. Dobry biznesplan jest podstwą powodzenia każdego planowanego przedsięwzięcia.
Statut – najważniejszy dokument spółdzielni
Kolejny krok jaki neleży uczynić w celu założenia spółdzielni to napisanie statutu. Statut jest najważniejszym dokumentem, określającym cele i zasady działania spółdzielni. Elementy jakie musi zawierać statut określa ustawa Prawo spółdzielcze. Są to:
- oznaczenie nazwy z dodatkiem „spółdzielnia” lub spółdzielczy i podaniem jej siedziby,
- przedmiot działalności spółdzielni oraz czas trwania, o ile założono ją na czas określony,
- wysokość wpisowego oraz wysokość i ilość udziałów, które członek obowiązany jest zadeklarować, terminy wnoszenia i zwrotu oraz skutki niewniesienia udziału w terminie; jeżeli statut przewiduje wnoszenie więcej niż jednego udziału, może określać ich górną granicę,
- prawa i obowiązki członków,
- zasady i tryb przyjmowania członków, wypowiadania członkostwa, wykreślania i wykluczania członków,
- zasady zwoływania walnych zgromadzeń, obradowania na nich i podejmowania uchwał,
- zasady i tryb wyboru oraz odwoływania członków organów spółdzielni,
- zasady podziału nadwyżki bilansowej (dochodu ogólnego) oraz pokrywania strat spółdzielni.
Członkowie zakładający spółdzielnie poprzez podpisanie statutu na zebraniu założycielskim, akceptują zapisy w statutcie i zobowiązują się je przestrzegać.
Zebranie założycielskie
Oficjalne powołanie spółdzielni następuje na zebraniu założycielskim. Na zebranie założycielskie muszą się stawić wszyscy członkowie założyciele. Podczas spotkania założycielskiego należy:
- wybrać przewodniczącego oraz sekretarza,
- sporządzić listę obecności, na której składają podpisy członkowie założyciele,
- podjąć uchwałę o wyborze komisji skrutacyjnej – zadaniem komisji jest policzenie oddanych głosów,
- podjąć uchwałę o powołaniu spółdzielni socjalnej,
- uchwalić statut spółdzielni, potwierdzając jego przyjęcie przez złożenie pod nim podpisów oraz podjąć uchwałę o jego przyjęciu,
- dokonać wyboru organów spółdzielni:
- zarząd – kieruje działalnością spółdzielni oraz reprezentuje ją na zewnątrz (wybierany obligatoryjnie),
- rada nadzorcza – nadzoruje i kontroluje działalność spółdzielni (wybierana obligatoryjnie w przypadku, gdy liczba członków przekracza piętnastu),
- podjąć uchwałę o powołaniu zarządu i/lub rady nadzorczej,
- sporządzić listę członków założycieli spółdzielni,
- sporządzić protokół z zebrania założycielskiego.
Rejestracja spółdzielni w Krajowym Rejestrze Sądowym
W ciągu siedmiu dni od zebrania założycielskiego, członkowie spółdzieni muszą ją zarejestrować w Krajowym Rejestrze Sądowym (KRS). W tym celu należy skompletować dokumenty z zebrania założycielskiego oraz wypełnić wniosek o rejestrację. Formularze potrzebne do zarejestrowania spółdzielni socjalnej w KRS:
- KRS-W5 – wniosek o rejestrację powołanej spółdzielni socjalnej,
- KRS-WK – załącznik do wniosku (formularza KRS-W5), służący do zgłoszenia organów spółdzielni,
- KRS-WM – załącznik do wniosku (formularz KRS-W5), służacy do zgłoszenia przedmiotu działalności (należy wpisać kody działalności zgodnie z Polską Klasyfikacją Działalności).
Do wniosku o rejestrację spółdzielni należy dołączyć: podjęte uchwały na zebraniu założycielskim, listę obecności, statut, notarialnie poświadczone podpisy członków zarządu oraz zaświadczenia potwierdzające przynależność członków założycieli do grup uprawnionych do założenia spółdzielni socjalnej (grupy uprawnione do założenia spółdzielni zostały określone w ustawie o spółdzielniach socjalnych).
Spółdzielnia socjalna w momencie zarejestrowania w KRS nabywa osobowość prawną. Poza rejestracją w KRS, spółdzielnia by móc rozpocząć działalność, musi uzyskać numer REGON oraz NIP, a także otworzyć rachunek bankowy i wyrobić pieczątkę. Dodatkowo spółdzielnia w ciągu 7 dni od zatrudnienia pracowników musi dokonać ich zgłoszenia do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
Rejestracja spółdzielni socjalnej oraz dokonywanie zmian w KRS są zwolnione z opłat.
Opisane wyżej etapy są zbiorem formalnych kroków jakie należy wykonać w celu założenia spółdzielni socjalnej. Więcej informacji można uzyskać w Centrum PISOP. Zapraszamy do korzystania ze wsparcia doradców.
Autorka: Natalia Nowak – Administratorka ds. Spółedzielni Socjalnych, Centrum PISOP
Artykuł powstał w ramach projektu „LOWES – Leszczyński Ośrodek Wsparcia Ekonomii Społecznej”
współfinansowanego przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.